Yedi Renkli Göl, Eğirdir Gölü

Yedi Renkli Göl, Eğirdir Gölü;

Eğirdir Gölü; Isparta ili hudutları içinde olduğu kadar Göller Bölgesinin de en önemli göllerinden birisidir. Eğirdir Gölü, Sultan ve Karakuş Dağları’nın arasında ve il mülki sınırları alanının ortasında yer almaktadır. 517 km² yüz ölçümü ile Türkiye’nin 4. büyük gölüdür. Kuzey-güney uzunluğu 50 km olan, doğu-batı genişliği ise 3 ila 15 km arasında değişen Eğirdir Gölü, takriben 3.309 km² lik bir havzanın sularını toplamaktadır. Gölün oluşumunda karstik yapının payı büyüktür. Ana kalker temeli üzerinde yer alan çöküntü oluklarının birbirleriyle birleşmesiyle ortaya çıkmıştır. Göl, deniz yüzünden 915 m yükseklikte olup, ortalama derinliği 8-9 m kadardır. Maksimum derinliği ise Eğirdir yakınlarında 13-14 m’dir.

Haziran 1996’da, Çevre ve Orman Bakanlığı, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı ile Antalya Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Müdürlüğü’nün ortak kararı ile Eğirdir Gölü, doğal sit alanı ilan edilmiştir. Maksimum su kotu ile çevrelenen su alanı “I. Derece Doğal Sit Alanı”, Maksimum su kotundan itibaren 300 metrelik bir bant ise “III. Derece Doğal Sit Alanı” olarak kabul edilmiştir. Eğirdir Gölü, “A Sınıfı Sulak Alan” listesindedir. Eğirdir Gölü havzası içerisinde Kovada Gölü Milli Parkı ve Gelincik Dağı Tabiat Parkı bulunmaktadır. Gölün güneybatı sahillerinde derin ve kuytu koyları vardır. Sarp kayalar ve yarlar bu koylara çok güzel görünümler vermektedir. Göl kuzeyden güneye uzanmaktadır ve genelde yeraltı su kaynakları ile beslenmektedir. Suyu tatlıdır. Çevresi ormanlıktır. Belirtilen alan içinde bulunan kaçak yapılaşmaların yıkılacağı ve bundan böyle bu alanda Koruma Kurulu’nun kararı alınmadan hiç bir yapılaşmaya müsaade edilmeyeceği de belirtilmiştir. 

Gölü besleyen en önemli su girdileri; gölün tabanından kaynayan su kaynaklarıdır. Bu kaynak suları gölün içinde muhtelif yerlerden çıkmaktadır. Aynı zamanda çevre dağlardan inen ve yağış suları ile beslenen irili ufaklı çok sayıda dere ve çay vardır. Bunlardan en önemlileri; Yalvaç ilçesinden gelen ve Gelendost ilçesinden göle karışan Akçay, Uluborlu ve Senirkent ilçelerinden geçerek göle inen Pupa Çayı, Hoyran ovasından inen Değirmen Çayı ve Aksu çayından bir kanalla göle bağlanan Aksu Deresi, Gençali Köyünün yanından çıkan ve hemen göle giren Kanlı Palamut Pınar, bunun hemen güneyindeki ve daha bol suyu olan Karaot Avlığı Pınarı, Tırtar Köyü altından çıkan Koca Pınar ve Havutlu Pınarı’dır. Eğirdir Gölü, Isparta ilinin ve çevresindeki yerleşim birimlerinin içme suyu ihtiyacını karşılar. Aynı zamanda Isparta, Gönen, Uluborlu, Senirkent, Yalvaç, Gelendost ve Eğirdir ovalarında sulama suyu olarak kullanılır.

Ayrıca eğirdir gölü büyük bir biyolojik çeşitliliği bakımından ön sıralarda yer almaktadır. Türkiye’de bulunan 454 kuş türünden 225’ine Eğirdir Gölü ev sahipliği yapmaktadır. Ev sahipliği yaptığı kuş türlerinin yanı sıra Eğirdir Gölü balıkçılık, tarım ve içme suyu temini konusunda önemli bir yer tutar.

Gölde bulunan balık türleri Sazan, Çim Sazanı, Sudak, Eğrez ve son yıllarda ortaya çıkan Gümüş balığıdır. Kerevit, Yengeç, Su yılanı, Su faresi, Kurbağa ve Su kaplumbağası da gölde bulunan diğer canlılardır. Göl, yaban hayatı için de önemli bir yer tutar. Tepeli dalgıç, Yumurta piçi, Karabatak, Balıkçıl türleri, Angıt, Boz kaz, Sakarmeke, Benekli su tavuğu, Uzunbacak, Bıyıklı sumru, Saz delicesi, Martı çeşitleri gibi yerli türler ile birlikte Pelikan, Flamingo, Kuğu, Sakarca kazı, Fiyu, Kılkuyruk, Yeşilbaş, Elmabaş, Macar, Kız kuşu, Su çulluğu ve Tepeli pakta gibi kışlayan ve konaklayan türleri bünyesinde barındırır.

Eğirdir Gölü, günün değişik zamanlarında farklı renkler aldığından yedi renkli göl olarak ta bilinir. Gün doğumu ve batımında seyrine doyum olmayan gölün etrafı elma, kayısı, erik, kiraz, vişne ve şeftali bahçeleriyle çevrili, berrak plajlarıyla ünlü, sahip olduğu tarihi ve coğrafi zenginlikleriyle turizmin her çeşidinin yapılabildiği, özellikle doğa turizminin her çeşidine en güzel imkânlarını sunan ve çevresindeki dağ, orman ve yaylalarında keşfedilmeye hazır nice sürpriz ve güzellikler sizi beklemektedir. Doğa yürüyüşleri, yüzme, yamaç paraşütü, dağcılık, ip inişi, avcılık, binicilik, bisiklet, sörf, kürek, foto safari, olta balıkçılığı gibi çok geniş bir yelpazede, her türlü etkinlik için son derece elverişli parkurlar, kültür turizmi için tarihi mekânlar bulursunuz. Ayrıca yine göl çevresindeki Barla Dağı, bitki örtüsüyle foto safari turları için ilginç güzelliklere sahiptir. Davraz Kayak Merkezine 23 km uzaklıkta olan eğirdir, kayak severlerin kış aylarında konaklama yapmak için tercih ettiği yerler arasındadır.

Gölde poyraz rüzgârları tehlikeli dalgalar yaratır. Hoyran’ın güneyinde Eğirdir’e doğru hızlı sayılabilecek bir akıntı vardır. Eğirdir Gölü, iki kısma ayrılmaktadır. Kuzeyde kalan ve daha küçük göl kesimine Hoyran Gölü, güneyde kalan kesimine ise Eğirdir Gölü denir. Her iki göl Hoyran Boğazı ile birbirine bağlanır. Gölün kenarları genellikle diktir. Bu dikliğin kaybolduğu Gelendost ve Hoyran yörelerinde göl kıyısında bataklıklar bulunur. Gölde, Eğirdir ilçesinin üzerinde bulunduğu yarım adanın bir uzantısı gibi küçük iki ada vardır. Biri Can Ada, diğeri Yeşilada (Nis)’dır. Yeşil ada üzerinde 100 kadar ev bulunmaktadır. Son yıllarda göl sularının azalmasından yararlanılarak bu adalar birbirine ve Eğirdir’e bağlanmış bulunmaktadırlar.

Eğirdir Gölü’nden, Eğirdir regülâtörü ile kontrol edilen 25 km uzunluğundaki ve 25 m³/sn kapasiteli bir drenaj kanalı ile Kovada I ve II Hidrolik Santralleri’nin su ihtiyacı karşılanmaktadır.

Yazar-Araştırmacı : İbrahim KOCAKERİMOĞLU

KAYNAKÇA

http://www.ispartakulturturizm.gov.tr/
http://www.egirdir.gov.tr/egirdir-golu